Karadağ’a Polis Şiddeti Fotoğraflarını ve Çete Bağlantılarını Sorgulama Çağrısı
Bir STK olan İnsan Hakları Hareketi Cuma günü, polisin şüphelilere işkence yaptığı ve çete liderlerine gönderildiği anlaşılan fotoğrafların yayınlanmasının ardından Özel Yetkili Savcılığı polis şiddeti vakalarını soruşturmaya çağırdı.
Karadağlı bir STK olan İnsan Hakları Hareketi (Human Rights Action, HRA) Cuma günü, polis şiddetine ilişkin fotoğrafların medyada yayınlanmasının ardından Özel Devlet Savcılığını sistematik polis işkencesi vakalarını soruşturmaya çağırdı.
Avrupa polis teşkilatı EUROPOL’ün geçtiğimiz Mayıs ayında Karadağ hükümetine sunduğu rapora atıfta bulunan haber portalı Libertas Press, 23 Mart’ta polis özel birim görevlileri ve kötü şöhretli Kavac uyuşturucu çetesi üyelerinin fotoğraflarını ve SKY uygulaması dökümlerini yayınladı.
Yayınlanan fotoğraflarda özel birim polisleri mahkumları döverken, ağızlarına silah sokarken, boğarken ve elektrikle işkence ederken görülüyor.
İnsan Hakları Hareketi, geçtiğimiz 2019 yılından bu yana 20 polis şiddeti vakasını savcılığa bildirdiklerini ancak herhangi bir soruşturma yapılmadığını söyledi.
“Özel Yetkili Savcılık, bu sistematik polis işkencesi vakalarını organize bir suç örgütü tarafından işlenen suç eylemleri olarak değerlendirmelidir. Yayınlanan fotoğraflardaki polis şiddeti vakalarından bazıları uzun süredir savcılığa bildirilmiş, ancak bilinmeyen nedenlerle henüz kovuşturulmamıştır” dedi.
“Şu ana kadar bildirilen vakaların etkisiz bir şekilde ele alınması nedeniyle tehlikeye giren herhangi bir devlet savcısı kovuşturma sürecinden çıkarılmalıdır” diye eklediler.
İçişleri Bakanlığı ve Emniyet Müdürlüğü henüz raporlar hakkında yorum yapmadı, ancak Podgorica merkezli bir avukat olan Damir Lekic, mağdurlardan birinin geçen Ekim ayında polis şiddetini bildiren müvekkili Stefan Kovac olduğunu söyledi.
Yayınlanan SKY uygulaması dökümlerine göre, kıdemli özel polis birimi memurları Petar Lazovic ve Jugoslav Jugo Raicevic, Kotor merkezli Kavac çete liderlerinden Radoje Zvicer ile iletişim kuruyor ve ona rakip Skaljari uyuşturucu çetesinin bir üyesine işkence yapan polisin fotoğraflarını gönderiyordu.
İki çete yıllardır savaş halinde ve bu savaşta Karadağ, Sırbistan, Avusturya ve Yunanistan’da en az 50 kişi öldürüldü.
Özel Devlet Savcılığı 11 Ağustos’ta Lazovic hakkında Kavac çetesiyle bağlantılı olduğu ve onlara resmi koruma sağladığı iddiasıyla bir iddianame hazırladı.
Geçtiğimiz Temmuz ayında Karadağ, üst düzey polis memurları Ljubo Milovic ve Radoje Zvicer hakkında suç örgütü kurmak ve uyuşturucu kaçakçılığı yapmak suçlarından uluslararası arama emri çıkarmıştı. Milovic ve Zvicer, geçtiğimiz Mayıs ayında EUROPOL tarafından Karadağ hükümetine gönderilen bir raporun medyada yayınlanmasının ardından ülkeden kaçtı.
Aralık 2022’de Özel Devlet Savcılığı, Özel Devlet Savcısı Sasa Cadjenovic’i çete üyelerini korumakla suçladı ve soruşturmanın diğer savcılık ve polis yetkililerini de kapsayacak şekilde genişletilebileceğini ekledi. Özel Devlet Savcılığı, Cadjenovic’in kanıtları örtbas ettiğini ve çete üyelerine yönelik soruşturmaları durdurduğunu söyledi.
ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından 20 Mart’ta yayınlanan bir raporda, polisin şüphelilere işkence yaptığı ve ülke genelindeki hapishane ve gözaltı merkezlerinde dayak atıldığına dair raporlara dikkat çekildi. Raporda, cezai kovuşturmaları içeren şikayetlerin çoğunun ağır cezalarla sonuçlanmadığı da eklenmişti.
Avrupa Konseyi’nin yolsuzlukla mücadele izleme organı olan Yolsuzluğa Karşı Devletler Grubu GRECO’nun geçtiğimiz Ekim ayında yayınladığı değerlendirme raporunda Karadağ’a, ülkedeki siyasi nüfuzun ve suç gruplarının polis üzerindeki etkisini azaltmaya yönelik çabalarını artırması çağrısında bulunulmuştu.
